نماز تهجد که به «نیایش شب» یا «نماز شب» نیز معروف است، یک نماز اختیاری است که مسلمانان در طول شب انجام می دهند. در سنت اسلامی از اهمیت زیادی برخوردار است و وسیله ای برای تقرب به خداوند (خدا) و کسب برکات معنوی شمرده می شود. این نماز مستحب است ولی واجب نیست و مستلزم بیدار شدن از خواب بعد از نیمه شب برای خواندن نمازهای اختیاری است.

خواندن نماز تهجد مستلزم یک سری مراحل و آداب است. در زیر راهنمای جامع نحوه اقامه نماز تهجد آمده است:

مرحله اول: درک اهمیت نماز تهجد قبل از پرداختن به مراحل، درک اهمیت نماز تهجد ضروری است. این دعا فرصتی بی نظیر برای تأمل شخصی، دعا و استغفار است. این به مسلمانان اجازه می دهد تا ارتباط عمیق تری با خداوند برقرار کنند و از او راهنمایی و برکت بگیرند.

مرحله 2: نیت (نیه) با ایجاد نیت خالصانه در قلب خود شروع کنید تا نماز تهجد را صرفاً برای رضای خدا و تقرب او به جا آورید. گرچه نیت ها در دل انجام می شود، اما مستحب است که آنها را خاموش بیان کنید.

مرحله 3: زود بخوابید برای بیدار شدن برای تهجد، بسیار مهم است که قبل از آن خواب کافی داشته باشید. زود به رختخواب رفتن به شما کمک می کند که استراحت کافی داشته باشید و در طول شب به راحتی از خواب بیدار شوید.

مرحله چهارم: بیدار شدن در ثلث آخر شب در حالت کاملا مطلوب، انسان باید در ثلث آخر شب برای نماز تهجد از خواب بیدار شود. شب به سه قسمت تقسیم می شود، پس بر اساس زمان شروع نماز فجر در محل شما محاسبه کنید.

مرحله پنجم: وضو بگیرید قبل از شروع هر نماز، با شستن دست ها، دهان، بینی، صورت، بازوها، سر، گوش ها و پاها وضو بگیرید. قبل از شروع نماز تهجد از طهارت بودن خود مطمئن شوید.

مرحله ششم: با دو رکعت شروع کنید نماز تهجد معمولاً با دو رکعت (رکعت نماز) شروع می شود. هر ركعت عبارت است از ايستادن، ركوع، سجود و نشستن. دعای آغازین و سوره فاتحه (اول سوره قرآن) و سپس یک جزء دیگر از قرآن یا هر سوره دیگر را بخوانید.

مرحله هفتم: دعا کنید پس از اتمام دو رکعت، لحظه ای به دعای شخصی بپردازید. این فرصتی است برای ریختن قلب خود به خدا، طلب بخشش برای اشتباهات گذشته، درخواست راهنمایی و درخواست های خاص.

مرحله هشتم: رکعتهای اضافی پس از دو رکعت و دعای اولیه، می‌توانید رکعت‌های اضافی را به دلخواه ادامه دهید. نماز تهجد می‌تواند هر تعداد رکعت باشد، ترجیحاً دو رکعت باشد. در مجموع هشت یا دوازده رکعت خواندن معمول است.

مرحله نهم: تلاوت قرآن در هر رکعت، بخشهایی از قرآن را بعد از سوره فاتحه بخوانید. شما می‌توانید هر آیه یا سوره ای را که در تلاوت آن راحت هستید انتخاب کنید. اگر قادر به خواندن قطعات طولانی نیستید، حتی چند آیه کافی است.

مرحله 10: سجده تا جایی که ممکن است هنگام سجده در هر رکعت سعی کنید تا حد امکان سجده خود را طولانی کنید. این زمانی است که انسان به خدا نزدیکتر است و در حالت خشوع می‌تواند دعای شخصی کند.

مرحله یازدهم: نماز وتر پس از اتمام تعداد رکعت های مورد نظر، نماز تهجد را با خواندن نماز وتر تمام کنید. نماز وتر یک نماز فرد است که بعد از نماز شب می‌خواند. خواندن حداقل یک رکعت و حداکثر یازده رکعت برای وتر مستحب است.

مرحله دوازدهم: با دعا خاتمه دهیدنماز تهجد را با دعای خالصانه به پایان برسانید. برای خود و عزیزانتان و تمام امت اسلام از خداوند آمرزش و رحمت و هدایت و برکات بخواهید.

این دوازده مرحله راهنمای جامعی در مورد چگونگی انجام نماز تهجد ارائه می دهد. با پیمودن این مراحل با اخلاص و اخلاص می توان فواید معنوی و قرب الهی را که این نماز شب ارائه می دهد، تجربه کرد.

اعمال خاص و تعداد توصیه شده رکعات ممکن است در بین مکاتب مختلف اسلامی و ترجیحات فردی متفاوت باشد. همیشه توصیه می شود برای راهنمایی بیشتر با علمای آگاه مشورت کنید یا به منابع معتبر اسلامی مراجعه کنید.